Stedendriehoek online magazine wordt geladen

Dit magazine is het best te bekijken in Internet explorer 9 of hoger, Firefox, Safari of Chrome

Edities

  • Stedendriehoek
    Nummer 1
  • Stedendriehoek
    Nummer 2
  • Stedendriehoek
    Nummer 3
  • Stedendriehoek
    Nummer 4
  • Stedendriehoek
    Nummer 5
  • Stedendriehoek
    Nummer 6
  • Stedendriehoek
    Nummer 7
  • Stedendriehoek
    Nummer 8
  • Stedendriehoek
    Nummer 9
  • Stedendriehoek
    Nummer 10
  • Stedendriehoek
    Nummer 11
  • Stedendriehoek
    Nummer 12
Cleantech regio, vierde jaargang, nr. 3 JULI 2017

Exegi geeft mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt de kans om ‘circulair’ aan de slag te gaan.

Het gaat bruisen in de Poort van Deventer!

Gasloze wijk Steenbrugge: dankzij unieke samenwerking tussen privaat en publiek.

Update aanpak verbetering meest ‘befietste’ routes.

Plannen voor Cleantech Icoon A1 concreter.

Circulair inkopen… Hoe doe je dat?

Mbo techniek Aventus: ‘cleantech’.

Voorbereiden op de Omgevingswet

Tafel Duurzaam Voedselbeleid

Exegi van start met regiosubsidie

Exegi onderneemt circulair én sociaal

Allemaal hebben ze een passie voor duurzaamheid. De zes initiatiefnemers van het recent gestarte Exegi willen hun circulaire steentje bijdragen vanuit een commercieel bedrijf. Directeur Gerard Weernink: “Wij geven mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt graag de kans om leerwerkervaring op te doen in duurzaam werk.” Reden voor de Cleantech Regio om een startsubsidie te verlenen.

In de fabriekshal aan de Sleutelbloemstraat in Apeldoorn gaan binnenkort de eerste medewerkers aan de slag. Zij komen vanuit zorginstellingen in de regio naar hun nieuwe werkplek om ervaring op te doen. Het recept: eigen tempo, structuur en persoonlijke begeleiding.
Weernink: “Wij geven mensen de kans om in een veilige omgeving hun werkritme op te pakken en hun talenten te ontwikkelen. Dat betekent dat zij werk doen dat niet perse morgen klaar hoeft te zijn.”

cd-hoesjes en videobanden

De eerste klus: cd-hoesjes demonteren. “Die zijn lastig recyclebaar omdat ze snel versplinteren of zijn opgebouwd uit lastige mixmaterialen. Haal je ze met de hand uit elkaar, dan houd je vier soorten kunststoffen over die je wél kunt hergebruiken”, legt Weernink uit. “Die verkopen we aan de kunststofindustrie.”
Of het nu demontage-, inpak- of sorteerwerk is: Exegi is er blij mee. Zo liggen er stapels kleding klaar om te sorteren. Alle oude kleding is welkom. Met een deel van de opbrengst wil Exegi SOS-kinderdorpen ondersteunen.

Kantoormeubilair hergebruiken

“We gaan samenwerken met Second Life. Dit bedrijf gunt kantoormeubilair uit het hoogste segment een tweede leven”, meldt Weernink. “Onze medewerkers helpen bureaus en stoelen opknappen. We richten een showroom in en kunnen straks een volledige kantoorinrichting leveren. Dat is uniek in de regio. Voor klanten berekenen we de CO2-reductie van hun circulaire aankoop. Handig om te vermelden in hun duurzaamheidsparagraaf in het jaarverslag.”

Kansen genoeg

Er zijn loonkostensubsidies beschikbaar voor beschermde banen vanuit de Participatiewet. Exegi biedt daarvoor coaching op maat op de werkplek. Dat is prima te combineren met commerciële ambities, vindt Weerink. Kansen genoeg. “In principe is alle afval recyclebaar, maar soms is het handwerk. En dat kunnen onze medewerkers.”

Weernink heeft al een lange loopbaan ‘in het afval’ achter de rug. Naast zijn directiewerk voor Exegi adviseert hij in binnen- en buitenland over afvalvraagstukken en ontwikkelt nieuwe verwerkingsconcepten voor lastige afvalvraagstukken.
“Ik combineer dat graag met dit bedrijf. Ook mijn collega’s zijn ondernemers en willen hun maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen. Het moet hier een dynamisch bedrijf worden met circulaire activiteiten waar mensen ook iets kunnen leren.”

Lees meer …

Uitvoeringsorganisatie Cleantech Regio Development ondersteunt cleantech initiatieven. In dit geval kreeg Exegi een startsubsidie, omdat de doelstelling van het bedrijf aansluit bij de circulaire ambities van de Cleantech Regio en omdat duurzame werkgelegenheid bijdraagt aan een gezonde arbeidsmarkt.

www.cleantechregio.nl

Initiatiefnemers van Exegi zijn: Paul van Alphen, Menderes Cinkara, Gerard van Houten, Rogier Masselink, Shermal Verwoolde van Pauw begeleiding (hij begeleidt de medewerkers) en Gerard Weernink. www.exegi.nl.

 

Van de regiovoorzitter

Slimme regio

Cleantech Regio brengt initiatieven en ideeën van inwoners, onder-nemers,onderwijs en onderzoek en maatschappelijke organisaties verder. Samen zorgen wij voor versnelling in onze regio, door met focus en vooral sámen te werken aan ambities. In deze editie lees je weer mooie voorbeelden van resultaten van onze samenwerking. Wat veel van deze initiatieven kenmerkt en succesvol maakt, is het slim combineren en verbindingen leggen. Of bijvoorbeeld het slim toepassen van technieken.

Een goed voorbeeld van slim combineren is Exegi. Dit bedrijf kreeg een startsubsidie van onze uitvoeringsorganisatie Cleantech Regio Development. Exegi recyclet hard plastic -een zeer arbeidsintensief proces-  én helpt mensen met een lange afstand tot de arbeidsmarkt aan werk.
Een ander voorbeeld zijn de slimme verkeerslichten in Deventer en Apeldoorn, een primeur in Nederland. Deze verkeerslichten ‘weten’ welk openbaar vervoer of welke auto’s of fietsers op hen afkomen en passen daarop de verkeersregeling aan. Hierdoor zorgen ze voor een betere bereikbaarheid en doorstroming.
De verbreding van de A1 grijpen we aan om kansen op het gebied van cleantech maximaal te benutten. Daarbij gaan we voor een aantrekkelijke en duurzame snelweg en haar omgeving, als etalage voor de Cleantech Regio. Als dat niet slim is.
En slim is zeker Pim Duterloo, student van Aventus. Met zijn methode om persluchtlekkage te voorkomen in de productie van waardepapierfabrikant Arjo Wiggins Security won hij de Cleantech Battle 2017. In datzelfde artikel valt te lezen dat in toenemende mate het onderwijs samen met het bedrijfsleven wordt gemaakt. Ook wordt veel onderwijs in bedrijven gegeven, waardoor studenten volop kennismaken met technologie van nu en met nieuwe beroepen.

Over slim combineren gesproken: pak deze zomer de fiets en breng een bezoek aan de IJsselbiënnale. Geniet van de zomer, geniet van onze mooie Cleantech Regio.


Andries Heidema
Voorzitter Cleantech Regio

Poort van Deventer gaat bruisen

Het gaat steeds meer bruisen, in het gebied tussen de A1 en de haven in Deventer. De Poort van Deventer ondergaat een metamorfose. Wat staat er zoal op stapel? Kwartiermaker René Huls van gemeente Deventer en bedrijvenparkmanager Mark van Mast pakken de plannen erbij.

In het voormalige Essentgebouw vind je ook een werkruimte waar René Huls, Mark van Mast, Bram Harmsma van werkgevers-organisatie VNO-NCW Midden en Rob Korten van MKB Deventer regelmatig zijn te vinden. Zij sparren hier met ontwikkelaars en ondernemers die kansen zien in de Poort van Deventer.

Wie de afrit A1 neemt bij Deventer richting centrum, komt binnen bij de Poort van Deventer. Dat is een groot gebied met daarin nu onder meer Mc Donalds, Postillion Hotel Deventer, het AZKO-terrein, de Gasfabriek en rechts ook de haven.

Mark van Mast

Startups krijgen de kans

“Nu AKZO’s productie weggaat, is het idee om de infrastructuur die er ligt te benutten. Startups in de chemie kunnen hier de kans krijgen”, doet Mark van Mast een greep uit alle ideeën en plannen voor het gebied.

Ook zijn er plannen voor herontwikkeling van het terrein erachter, richting A1. “Bedrijvigheid in het groen gaat ervoor zorgen dat de entree van Deventer meer uitnodigend wordt.” De ingrediënten: recreatie, horeca en een transferium. Je kunt hier je auto laten staan en per elektrische fiets het centrum in. Of je neemt een watertaxi of ander watervervoer: de IJssel stroomt hier immers achterlangs.
Ook de Schipbeekzone langs de A1 krijgt volgens plan een toeristische en recreatieve impuls en wordt meer parkachtig. “We willen graag dat bedrijven zich hier ook kunnen profileren.” Dat laatste gaat ook gebeuren vanuit Cleantech Icoon A1: de verbreding van de A1 wordt aangegrepen om onze cleantech bedrijven zichtbaar te maken. 

In de Poort van Deventer vind je ook de Gasfabriek: deze panden zijn al grotendeels gerenoveerd en je vindt er bedrijvigheid. In het bijbehorend Essentgebouw zitten ook tal van startups. Dit is ook een hotspot van de Cleantech Regio.
Over het terrein Hartenaasje op de kop van het gebied, is Huls met Rijkswaterstaat en een ontwikkelaar in gesprek: wat zou hier gerealiseerd kunnen worden? 

René Huls

CleanPort

In het havengebied ís al volop ontwikkeling, maar er staat meer te gebeuren.

Plannen voor een containeroverslag worden steeds concreter: een exploitant is er al. “Dit is niet alleen interessant voor Deventer, maar voor de gehele regio”, onderstreept René Huls.
Producten gemaakt door duurzame maakbedrijven in de regio kunnen per container op het schip. Of grondstoffen vóór deze bedrijven komen per container binnen. Dat kan voor veel bedrijven interessant zijn.
“We willen er een cleantech haven van maken, met bijvoorbeeld elektrisch aangedreven schepen. En: één schip betekent zeventig vrachtwagens minder op onze wegen.” 

Dynamiek positief voor vestigingsklimaat

Als kwartiermaker verbindt Huls het team en initiatieven en zoekt de gemeenschappelijkheid in alle ideeën op, om zo innovatie en ook duurzaamheid een impuls te geven. “Juist cleantech kan dit gebied meerwaarde geven.”
“Een aantrekkelijke werkomgeving met ook recreatieve waarde is belangrijk voor ons vestigingsklimaat. Hier vind je veel hoogwaardige, duurzame maakindustrie die volop technici nodig hebben.”

Ook Mark van Mast gelooft dat een dynamische Poort van Deventer goed is voor bedrijvigheid. “Het zou mooi zijn als dit echt meer één gebied wordt. Dan hebben we echt iets te bieden aan bedrijven en hun medewerkers.”

Geslaagde werkconferentie Cleantech Icoon A1

Donderdag 22 juni werd in de Gasfabriek in Deventer hard gewerkt door circa vijftig onder-nemers en vertegenwoordigers van overheden en onderwijs- en onderzoeksinstellingen. Wat kunnen en willen we allemaal doen om van de (verbrede) A1 een echt Cleantech Icoon te maken?


Ideeën genoeg voor de A1-zone. Maar hoe maken we die nu concreet? Daarover werd tijdens de werkconferentie aan diverse thematafels nagedacht. Bij denken bleef het trouwens niet: er zijn veel kaartjes uitgewisseld en afspraken gemaakt om samen aan concrete projecten verder te werken.
Komende maanden wordt alles uitgewerkt in een actieprogramma, dat na de zomer klaar is. Hierin staan dan concrete projecten en activiteiten die alle ‘O’s samen gaan uitvoeren om de Cleantech Regio te profileren bij inwoners en bedrijven.

Bea Schouten

“Verrast door ideeën”

“Een ongelofelijk goede opkomst!”, constateert gedeputeerde Bea Schouten van provincie Gelderland enthousiast. Zij deed de aftrap van de werkconferentie en schoof daarna aan bij de thematafel energieopwekking.

“De gymnasiumleerlingen die dit jaar meededen met de Cleantech Battle met het thema Cleantech Icoon A1, waren er ook. Ik was verrast door hun idee om langs de snelweg iets te doen met algen. Die kunnen effecten van stof en vervuiling tegengaan. Ook hadden zij plannen om iets te doen met de bewegingsenergie van auto’s.”

In de beweegstand

Ook anderen brachten tal van vernieuwende grotere en kleinere ideeën in. “Iedereen staat in de beweegstand”, merkt Schouten. “Ook bedrijven aan de A1 denken heel bewust na over wat zij kunnen bijdragen.”
Eén idee waarvan Bea Schouten zelf gecharmeerd raakte: ‘kunst’ integreren in het Cleantech Icoon A1. Juist dat kan ook inwoners van de regio betrekken bij cleantech.
“Mijn zorg zit nog wel in hoe we onze inwoners meenemen in onze cleantech visie. Mensen zijn voor schone energie, maar zien tegelijkertijd hun landschap liever niet veranderen. Maak je energiebesparende of -opwekkende elementen nu ook móói, dan zorg je ervoor dat zij trots kunnen zijn op hun omgeving.”

Stip op de horizon?

En: wat zien we als we over zo’n tien jaar over de A1 rijden? Bea Schouten kan het vergezicht snel schetsen: “Een groene snelweg met aan alle kanten goed uitzicht op mooie energie-opwekkers. Je merkt dat je in een schone leefomgeving bent. En je rijdt door een energielandschap waar inwoners trots op zijn.”

Jos van Hees

“Duurzame leefomgeving in onze missie”

Directeur Netwerkontwikkeling Oost-Nederland van Rijkswaterstaat Jos van Hees meldde tijdens de werkconferentie dat het Ontwerp Tracébesluit voor de verbreding van de A1 voor de zomervakantie ter inzage gaat. Een mijlpaal.

“Onze opdracht: verbreed de A1 zo snel mogelijk”, zegt Van Hees. “Tegelijkertijd willen we met elkaar steeds méér in de A1-zone. Daar willen en moeten we een goede balans in vinden.”
Van Hees is blij met de opbrengsten van de werkconferentie. “Met provincies en gemeenten werken we natuurlijk vaak samen, maar dit geldt minder voor ondernemers en onderwijs- en onderzoeksinstellingen. Goed om ook vanuit die groepen inspiratie en ideeën te krijgen.”

Duurzaam wordt vanzelfsprekend

Rijkswaterstaat heeft altijd al veel gedaan op het gebied van lucht, natuur, bodem, water en geluid en dat blijft zo. “Het versterken van een duurzame leefomgeving staat nu ook in onze missie”, vertelt de directeur. “We werken er hard aan om dat thema net zo’n vanzelfsprekend onderdeel van ons werk te laten zijn als bijvoorbeeld verkeersveiligheid.”
Daarbij focust Rijkswaterstaat in eerste instantie op energie en klimaat, circulaire economie en natuurlijk kapitaal en duurzame gebiedsontwikkeling.

Gedeelde opgave

De komende tijd brengt ‘zijn’ organisatie ook graag zelf ideeën in voor Cleantech Icoon A1, benadrukt Van Hees. “Niet alleen de Cleantech Regio heeft ambities op het gebied van energie, wij hebben die zelf ook. In 2020 willen we de CO2-uitstoot bijvoorbeeld met 20 procent verminderd hebben ten opzichte van 2009.”

Daarmee wil Van Hees maar zeggen: cleantech is een gedeelde opgave. “Duurzame gebiedsontwikkeling doen we met elkaar.”

Steenbrugge: gasloos wonen

Deventer nieuwbouwwijk Steenbrugge
dé hybride wijk van Nederland

De nieuwe Deventer wijk Steenbrugge wordt ontwikkeld door private gebiedsontwikkelaar BPD. Die kreeg van gemeente Deventer wel de opdracht mee om gasloos te ontwikkelen. Wie in Steenbrugge een huis koopt, kookt dus elektrisch en krijgt verwarming en warm water via zonnepanelen en warmtepompen. Fijn voor de energierekening. En een goede bijdrage aan een energieneutrale regio.

IMG_0319def-1240Q60.jpg

Nu is het nog een uitgestrekt terrein dat bijna bouwrijp is, volgend jaar staat hier een Sallands ‘dorpje’ met vierhonderd huizen. Door de woningvariatie en inrichting lijkt de eerste nieuwe buurt in Steenbrugge straks organisch tot stand gekomen, zoals bij een ‘echt’ dorp.
In het voormalige informatiecentrum – nu een gezellig theehuis – blikken wethouder Frits Rorink en projectleider Arthur Borst terug op de voorgeschiedenis.
“Deventer wil gasloos bouwen en ontwikkelen”, steekt Rorink van wal. Zo wordt A1 bedrijvenpark Deventer – nu in aanleg - gasloos. Ook voor nieuwbouwwijk Steenbrugge was de ambitie vanaf de start: een gasloze, energieneutrale wijk.

De eerste plannen dateren van zo’n negen jaar terug, vertelt Arthur Borst. Aan de rand van Deventer zouden elfhonderd woningen komen. Toen sloeg de crisis toe en moest het plan de ijskast in. Om er vier jaar geleden weer uit te komen. “Steenbrugge wordt nu toch ontwikkeld, maar in fases”, vertelt de wethouder. “Met dit verschil: ‘de markt’ is aan zet.”

Frans-Hollemandef-448Q60.jpg

Bijzonder, vindt Frans Holleman, directeur Noord-Oost & Midden bij BPD. De gebiedsontwikkelaar maakt het gebied voor de eerste vierhonderd woningen bouwrijp en geeft de grond uit aan ontwikke-laars. Daarvan is BPD er zelf één, maar ook andere ontwikkelaars doen mee. Zo ontwikkelt Bemoq/Le Clercq Platontwikkeling de eerste huizen en realiseert Woonbedrijf Ieder1 huurwoningen. VanWonen ontwikkelt in de volgende fase. Van Wijnen bouwt de woningen voor BPD en Ieder1.

“Vaak ontwikkelen wij sámen met gemeenten”, legt Holleman uit. “Nu gaat het puur om private grondexploitatie. De gemeente loopt geen risico, maar moet de vroegere manier van werken wel loslaten.”

Vasthouden aan ambitie

Gebiedsontwikkeling overlaten aan de markt vraagt inderdaad om een andere rol voor een gemeente, bevestigen Rorink en Borst, maar dat is wel van deze tijd. Een belangrijke succesfactor: vasthouden aan je ambitie. Borst: “Onze eis om gasloos te bouwen was bijvoorbeeld niet onderhandelbaar.”

Als gemeente kun je veel duurzaams bijdragen en dat doet Deventer dan ook. “We gaan voor duurzame ruimtelijke kwaliteit”, zegt Rorink. Riolering, verlichting, weginrichting, beplanting: alles krijgt een duurzaam-stempel en wordt afgestemd op ‘de wijk’.

Hoge bomen worden geplant waar zij geen zonnepanelen belemmeren en er komen laadpalen voor elektrisch vervoer. Ook neemt de gemeente klimaatadaptatiemaatregelen. “Hoe wij omgaan met water wordt steeds belangrijker.” Het gaat niet alleen om wateropslag voor droge tijden, maar vooral ook om hoe je water afvoert bij hoosbuien. 

Steenbruggedef-1240Q60.jpg

Lef tonen

Volgens Holleman wordt Steenbrugge “dé hybride wijk van Nederland”. Koopwoningen krijgen zoals gezegd geen gasaansluiting. De nieuwe huurwoningen worden aangesloten op het (op korte termijn) verduurzaamde warmtenet van de naastgelegen wijk Keizerslanden.
Een mooie oplossing, want voor een woningcorporatie zijn de extra kosten voor gasloos bouwen lastig op te brengen. Al was dat óók voor de commerciële marktpartijen een uitdaging, memoreert Holleman.
“In het hart van de crisis waren wij blij dat wij onze woningen überhaupt verkochten. Laat staan dat wij woningen duurder konden maken door verduurzaming. Uiteindelijk hebben wij toch gezegd: als wij dit écht willen, dan moeten we lef tonen. Op basis van de cijfers leek het niet haalbaar. Best spannend dus.”
Gelukkig ging het al snel economisch beter en trok de woningmarkt aan. Ook technologische ontwikkelingen nemen een vlucht, waardoor de kosten voor duurzaam bouwen dalen. Bovendien beweegt de financiële sector mee en zijn er nu gunstige leningen voor duurzame woningen.

Naast deze gunstige ontwikkelingen is ‘duurzaam wonen’ sowieso veel gewoner geworden. De verkoop van woningen in Steenbrugge gaat dan ook heel goed. “Kopers vinden het vandaag de dag heel normaal dat hun nieuwe woning duurzaam is. Zij vrágen om warmtepompen en zonnepanelen.”
Binnenkort besluit de gemeente over de ontwikkeling van een volgende fase van Steenbrugge. Uiteraard óók gasloos.

Circulair inkopen: uitvinden en pionieren

In het inkoopnetwerk Stedendriehoek delen inkopers van de samenwerkende gemeenten in de Cleantech Regio hun kennis en best practices. Sinds dit jaar staat circulair inkopen op hun agenda. In gesprek met inkoopcoördinator Marleen Oltvoort van gemeente Lochem en Erick Wuestman van Stichting Circulaire Economie, die een aantal inspiratiesessies organiseerde voor inkopers in de regio.

Als regio met flinke circulaire ambities is het natuurlijk mooi om als samenwerkende overheden vooral zèlf het goede voorbeeld te geven. Dat gebeurt ook, bijvoorbeeld door verduurzaming van gemeentelijk vastgoed. Hier komt nu - stap voor stap - circulair inkopen bij. Dat moet ook, want het Rijk wil dat in 2020 10 procent van de overheidsinkoop circulair is.

Marleen Oltvoort

Wakker schudden goed gelukt

De gemeentelijke inkopers staan in de startblokken om aan de slag te gaan, merkt Erick Wuestman. Hij organiseerde voor de Cleantech Regio twee kennis- en inspiratiesessies. Een derde staat gepland.
“Wakker schudden is tijdens de eerste bijeenkomst goed gelukt”, constateert Wuestman. “De tweede stond in het teken van het uitwisselen van praktijkvoorbeelden; elke gemeente kon een casus bespreken.” De derde bijeenkomst wordt meer maatwerk, zodat elke gemeente gericht stappen kan zetten 

Lochem: Actieplan in de maak

Om meer beeld te krijgen in hoeverre gemeenten nu al circulair ondernemen in de Cleantech Regio, vulden gemeenten onlangs een ‘testbenchmark’ in – volgend jaar volgt de ‘echte’. Lochem eindigde regionaal op de derde plek, samen met Ede. Dat stemt Marleen Oltvoort natuurlijk best een beetje trots, al onderstreept zij dat er nog veel te doen is.
“Lochem heeft het landelijk Manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen 2016 ondertekend en we maken nu één Actieplan. Daarin moet veel samenkomen. Er zijn nogal wat doelstellingen: voor energie, afval, klimaat, milieu, sociaal.”

Erick Wuestman

Circulaire inkoop: innovatie!

Tja: circulair inkopen: hoe doe je dat? “Dat moeten we met elkaar uitvinden, want het bestaat nog niet”, zegt Wuestman. Wat gaat helpen: innovatiegericht aanbesteden. Geen kant-en-klare opdracht wegzetten dus, maar een ideale samenwerkingspartner zoeken met wie je samen in gesprek gaat over circulaire uitvoering van een opdracht.
“Zo doe je een beroep op creativiteit en benut je de kennis uit de markt optimaal. Je respecteert het vakmanschap van uitvoerders. Ook kun je samen evalueren en verder verbeteren.” 

Apeldoorn doet ervaring op

Gemeente Apeldoorn doet nu ervaring op, door de renovatie van straten en riolering in de wijk De Parken circulair te laten uitvoeren én circulair aan te besteden. 
Apeldoorn zoekt geen leveranciers, maar partners. Wie interesse had om mee te doen met de aanbesteding, kon eerst een masterclass ‘circulair’ volgen. Apeldoorn selecteerde onder meer op visie en vakmanschap en stelde vooraf een maximumbedrag vast voor de uitvoering van het project.
Een jury – met een expert circulaire economie, een gemeentelijke inkoper en een collega van beheer & onderhoud – beoordeelde vijf ingezonden plannen. De winnende coalitie kwam inderdaad met een vernieuwende aanpak. Hoe krijg je bewoners zover dat zij bereid zijn hun afwatering los te koppelen van het riool? Gemeente Apeldoorn maakt nu samen met de uitvoerder(s) een circulair uitvoeringsplan.

Anders werken

“Dit is heel anders werken dan wij gewend zijn”, reageert Marleen Oltvoort. “We doen nu al heel veel op het gebied van duurzaamheid. Denk aan milieueisen of de inzet van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, maar dit gaat een stap verder. Het vraagt ook intern om een andere blik en samenwerking. We moeten dat proces nog in de vingers krijgen.”
Dat geldt overigens ook voor marktpartijen. Samen optrekken is dus het motto. “Er is al een Adviespunt Aanbesteden Stedendriehoek/Salland gekomen”, vertelt Oltvoort. “Dit organiseert bijeenkomsten en marktdagen voor leveranciers en uitvoerders.”

Aventus Onderwijs

Duurzaamheid satéprikker door alle techniekopleidingen

Pim Duterloo maakte indruk als winnaar van de Cleantech Battle 2017. Zijn inspirerende en enthousiaste toespraak over slimme cleantech toepassingen op de werkvloer maakt nieuwsgierig: hoe ziet het onderwijs eruit dat Pim volgt? Op bezoek bij Aventus.

Pim is derdejaars student Allround operationele techniek bij Aventus en leert daar installaties te onderhouden, storingen op te sporen of te voorkomen. Tijdens zijn stage bij waardepapierfabrikant Arjo Wiggins Security bedacht Pim een slimme oplossing om persluchtlekkage te voorkomen.
Net als alle andere studenten van Techniek & Mobiel kreeg Pim voor hij op stage ging een ‘duurzame’ stageopdracht mee, vertelt Ria van Helden. Zij is teammanager van het onderwijsteam Operationele techniek.

Ria van Helden

Duurzaam in drie trappen

“In al onze techniekopleidingen maken studenten kennis met ‘duurzaamheid in het beroep’”, legt de teammanager uit, “Het is de satéprikker door al onze opleidingen.”
Duurzaamheid in het beroep kent drie onderdelen: duurzaamheid in relatie tot jezelf, tot je beroep en tot de branche waarin je gaat werken. “De kracht is dat we beginnen met wat je zelf kunt bijdragen aan een schonere wereld. We benaderen dat eerst ‘klein’. Niet meteen beginnen over de plastic soep in oceanen, maar bij ieders eigen keuze om je lunchafval in de prullenbak te gooien.”

‘DUURZAAM’ IN ALLE TECHNIEKOPLEIDINGEN

Het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) is volop in beweging. Zo zijn vorig jaar de kwalificatiedossiers herzien. Elke opleiding kent zo’n kwalificatiedossier waarin staat wat een student moet kunnen en kennen aan het eind van zijn studie.

In de nieuwe kwalificatiedossiers – die samen met het bedrijfsleven zijn gemaakt – zijn ook keuzedelen opgenomen. Met zo’n keuzedeel kunnen studenten hun studie verbreden of verdiepen.

Aventus koos ervoor om voor alle techniekopleidingen ‘duurzaamheid in het beroep’ verplicht te stellen. Alle aankomend technici maken daar dus kennis mee.

 

Eenmaal aan het leren op de werkvloer, maken studenten kennis met duurzaamheid in het beroep en de branche. “Juist door hun frisse blik zien studenten verbeteringen”, merkt Van Helden. “Pim laat zien dat ook simpele duurzaamheidsoplossingen flink kunnen besparen op kosten en bijdragen aan een beter milieu. 

Vertrouwd maken met cleantech

Pim deed mee met de Cleantech Battle. Aventus promoot ook de Cleantech Challenges. Bij zo’n challenge – een initiatief van de Werkgroep Onderwijs Cleantech van Cleantech Center Zutphen – pakken mbo’ers en hbo’ers samen een vraagstuk aan uit het regionale bedrijfsleven.
“Ook aan de Dag van de Duurzaamheid op 10 oktober besteden we elk jaar aandacht”, vertelt teammanager Van Helden. “Om onze docenten te inspireren maakten we al twee cleantech reizen naar Zweden en Baskenland.”

In toenemende mate wordt het onderwijs samen met het bedrijfsleven gemaakt. Zo ontstaan ‘levende’ opdrachten. Ook wordt veel onderwijs in bedrijven gegeven, waardoor studenten volop kennismaken met technologie van nu en met nieuwe beroepen.
Ontwikkelingen gaan zó snel. Dat geldt zeker voor cleantech toepassingen. “Daar moeten wij onze studenten nu vertrouwd mee maken.”

Wat inspireert Pim?

Wat inspireert Pim?

Laat die Pim Duterloo maar schuiven. Met zijn slimme methode om persluchtlekkage te voorkomen in de productie van waardepapier-fabrikant Arjo Wiggins Security won hij de Cleantech Battle 2017. Hij werd vanwege zijn duurzame stageopdracht ook Uitblinker 2017 van Aventus. En is inmiddels ondernemer in cleantech oplossingen.

Wat inspireert Pim? Lees er alles over op onze website.

Regioresultaten

Nieuwe overhemdenwasservice zorgt voor minder spitsverkeer

Onze regio is sinds 1 mei een nieuw, duurzaam ondernemersconcept rijker: LaundryXpress. Deze service haalt overhemden op bij inwoners van Apeldoorn en Ugchelen, wast ze, strijkt ze, en levert ze binnen 24 uur weer thuis af.
Het vervoer naar de wasserij gebeurt per elektrische bakfiets. Een vernieuwend concept, dat voor minder spitsverkeer én minder CO2-uitstoot zorgt. Slim Reizen Stedendriehoek ondersteunt dit initiatief dan ook van harte.

Wethouder Johan Kruithof van Apeldoorn: “Om de bereikbaarheid te verbeteren en het verkeer in de spits terug te dringen, is een goede samenwerking met ondernemers nodig. Ik ben erg blij dat ook kleinere bedrijven energie stoppen in mooie alternatieven zoals het leveren van diensten met de elektrische bakfiets.”

Lees ook het complete interview met ondernemer Sven. 

Regio on Tour

Raadsleden bijgepraat na Cleantech Regio on Tour

Raadsleden van de samenwerkende gemeenten in de Cleantech Regio zijn weer helemaal up-to-date na Cleantech Regio on Tour. De rode draad: hoe vertaalt regionaal beleid zich lokaal? “Zo komt cleantech dichterbij”, vat raadslid Loes Looman uit Epe samen.

Lees het volledige verhaal.

High speed e-bike uitproberen groot succes

Belastingdienst, Achmea, Gelre ziekenhuizen, gemeente Voorst … Medewerkers van circa tien organisaties in de regio probeerden een maand een high speed e-bike uit. Voor woon-werkverkeer of voor een klantbezoek stapten medewerkers op de fiets.

Projectleider Guido ten Kate van Waterschap Vallei en Veluwe: “De reacties van onze medewerkers op deze actie zijn overweldigend positief. Een aantal collega’s overweegt serieus om nu zelf een speedbike aan te schaffen.”
Harry Spijkerbosch van advies- en ingenieursbureau Tauw fietste er zelf ook mee: “Ik voel me veel fitter en meer ontspannen wanneer ik fiets. Met de high speed e-bike ben ik ook nog eens 2 tot 2,5 keer sneller dan met een gewone fiets.”

De actie van Slim Reizen Stedendriehoek loopt nog tot en met oktober. Ook meedoen? Kijk hier voor meer info. 

“Vanochtend nog 35 kilometer gefietst”

Gerry Hilgeman uit Twello fietst graag. Of het nu met haar man is, of met een groep vriendinnen: ze heeft per fiets al heel wat paden in de regio verkend. “Ik hoef niet perse zo snel mogelijk van A naar B, maar heb alle tijd om te genieten van de mooie omgeving.”

Gerry vindt de verbreding van de route Apeldoorn – Deventer een prima idee. “Met steeds meer fietsers en ook meer elektrische, snellere fietsen lijkt mij dat wel zo veilig. Je verkleint de kans op ongelukken als je meer ruimte hebt. Voor ons als recreatieve fietsers is het ook fijn: nu fietsen we noodgedwongen vaak achter elkaar omdat de fietspaden best smal zijn.”

Lees meer

IMG_0649-860CR.jpg

Goed om aandacht te besteden aan snelle fietsroutes voor mensen die fietsen van huis naar werk, maar Gerry hoopt dat er ook aandacht blijft voor de recreatieve paden. “Voor mij is een mooie route door bos of weilanden prettig omdat ik alleen voor mijn plezier fiets.”

Zelf rijdt Gerry niet op een elektrische fiets. “Ik heb er wel eens één geprobeerd en het rijdt lekker makkelijk. Maar ik wil me toch graag zo lang mogelijk zelf inspannen. Vanochtend heb ik nog 35 kilometer gefietst.”

Aanpak fietsroutes: hoe & wat

Wie snelle fietsroutes zegt, zegt vooral veiliger en comfortabeler fietsen, benadrukt projectleider Roland Hendriksen namens de Cleantech Regio. “Het zijn echt niet alleen forenzen die profiteren van een snelle fietsroute. Ook voor scholieren, recreatieve fietsers en ouderen is het positief.”

Steeds meer mensen pakken de fiets. Goed nieuws voor gezondheid, bereikbaarheid en milieu. Ook rijden er steeds meer e-bikes en speed pedelecs (de e-bike+ die 45 kilometer per uur kan rijden) rond. We hebben dus niet alleen meer fietsers, maar ook verschillende snelheden.
“Daarom is het goed om routes waarop veel fietsverkeer is, aan te passen”, legt Hendriksen nog maar eens uit. “Ons fietsnetwerk sluit niet meer aan op het huidige gebruik.”
Nadat de fietsruggengraat van de Cleantech Regio in kaart is gebracht – zeg maar: ons fietsnetwerk – bleek dat tien fietsverbindingen het meest gebruikt worden. Voor allemaal geldt dat bij onderhoud of vervanging gekeken wordt hoe je die toekomstproof maakt voor alle type fietsers.

De vier routes waar het méést gefietst wordt, willen we verbeteren. Hier fiets je op een breder pad, heb je vaker voorrang en langer ‘groen’ bij verkeerslichten, ga je soepeler door de bochten en heb je nauwelijks obstakels zoals paaltjes. 
“Van deze aanpassingen profiteren niet alleen fietsers op snellere fietsen, maar iedereen. Ook kinderen die naar school fietsen, scholieren en recreanten. Iedereen fietst veiliger en comfortabeler.”

Vier snelle fietsroutes: een update

In de Cleantech Regio worden vier snelle fietsroutes aangelegd. Wat is de stand van zaken?

Apeldoorn – Deventer

Deze zomer starten werkzaamheden om de route Apeldoorn – Deventer aan te passen en eind 2017 is alles klaar:

  • op de weg De Ontvangst in Apeldoorn wordt verkeer gescheiden: er komt één rijbaan voor automobilisten en één voor fietsers – wel zo veilig
  • de Veenhuizerweg in Apeldoorn wordt ‘fietsstraat’: de fietsroute wordt hier duidelijk aangegeven – zowel voor fietsers als voor automobilisten
  • in Teuge fiets je nu over een rijbaan die ook dient als laad- en losplaats van een garagebedrijf. De route wordt nu zo gemaakt dat het zowel voor de fietsers als het garagebedrijf veiliger wordt
  • in Twello moet je nu met je fiets via een trap vanaf/naar de spoorbrug naar het andere fietspad langs de provinciale weg. Hier komt een helling zodat je straks kunt doorfietsen

De verlichting tussen Apeldoorn en Deventer staat straks standaard op ‘dim’, maar ‘volgt’ fietsers tussen Apeldoorn en Teuge en van Twello naar de spoorbrug en wordt dan feller.

Ook de bewegwijzering wordt aangepast, zodat je weet dat je op een snelle fietsroute rijdt. Op een aantal plekken komen wacht- en schuilruimtes.

 

Apeldoorn – Epe

Na een verkenning blijkt dat de voormalige spoorlijn tussen Apeldoorn – Epe de beste plek is als tussen beide plaatsen een snelle fietsroute wordt aangelegd. Op dit moment wordt landschappelijk, ecologisch, technisch en financieel onderzoek gedaan naar kansen, mogelijkheden en gevolgen van de aanleg.

Apeldoornse bewoners die langs de route wonen, hebben in juni een petitie aangeboden aan het college van burgemeester & wethouders in Apeldoorn. Zij hebben bezwaar tegen het voorkeurstracé van de route.

In oktober 2017 worden zowel het onderzoek als de bewonersbezwaren besproken tijdens de politieke markt in Apeldoorn. In Epe staat de snelle fietsroute ook dit najaar op de agenda.

 

Deventer – Zutphen

Er is veel enthousiasme voor de snelle fietsroute tussen Deventer en Zutphen: alle verkenningen zijn gedaan. Nu wordt bekeken hoe de aanpassingen gefinancierd worden.

 

Apeldoorn – Dieren

Ook de route tussen Apeldoorn en Dieren zou geschikt zijn om aan te passen tot snelle fietsroute. De regio doet met deze verbinding mee aan een landelijk onderzoek naar de beleving van fietsers. Zijn fietsers bereid om voor een ‘mooie route’ om te fietsen en meer kilometers te maken? Daar is tot nu toe weinig over bekend.

Primeur regio: slimme verkeerslichten!

Primeur regio: slimme verkeerslichten!

Als eerste regio in Nederland heeft onze Cleantech Regio ‘slimme’ verkeerslichten in Deventer en Apeldoorn. Deze verkeerslichten ‘weten’ welk openbaar vervoer of welke auto’s of fietsers op hen afkomen. En passen daarop de verkeersregeling aan. Het gaat om een test.

Slecht afgestelde verkeersregelinstallaties veroorzaken nu jaarlijks zo’n 90 miljoen euro aan maatschappelijke schade. Met de nieuwe intelligente verkeersregelinstallaties (iVRI’s, of slimme verkeerslichten) gebeurt dat afstellen continu en volautomatisch.
iVRI’s dragen dus enorm bij aan een betere bereikbaarheid en doorstroming. En dat is weer goed voor ons vestigingsklimaat. Ze vormen bovendien een belangrijke stap op weg naar toekomstige ontwikkelingen in mobiliteit, zoals de zelfrijdende auto.

Hoe werken die slimmeriken?

iVRI’s ‘weten’ welke auto’s, fietsers en ov op hen afkomen en passen daarop ook verkeersregelingen aan. Voordeel voor steden is dat zij zo de groene golf beter kunnen regelen. Geef je groen licht aan vrachtverkeer, dan bespaart dit tijd, brandstof en CO2.
iVRI’s kunnen zich straks aanpassen naar actuele drukte, soorten voertuigen, verdeling over de stad en actuele snelheden. Hoe slimmer we die onderlinge communicatie regelen, hoe efficiënter we verkeersstromen op elkaar kunnen afstemmen.

Nu testen

Sinds april testen twee grote landelijke marktpartijen uit de verkeersindustrie deze iVRI’s in Deventer en Apeldoorn. Bij positieve testen en in afstemming met de landelijke uitrol, worden de eerste VRI’s omgebouwd tot iVRI’s. Dan gaan de informatiediensten (providers voor informatie in de routeplanners en op smartphones) ook daadwerkelijk met de aangeleverde data werken.
Het zogenoemde nationale Partnership Talking Traffic wil voor eind 2017 1.268 VRI’s (een kwart van het totale aantal in ons land) vervangen door of aanpassen naar een iVRI. De andere installaties volgen in de jaren erna.

Partnership Talking Traffic

Vialis en Dynniq zijn de twee partijen die investeren in de tests met de iVRI’s. Beide bedrijven maken deel uit van het Partnership Talking Traffic: een samenwerkingsverband van het ministerie van Infrastructuur en Milieu, de twaalf regionale overheden waaronder de Cleantech Regio, Rijkswaterstaat en twintig (inter)nationale bedrijven uit de verkeersindustrie, telecom- en IT-sector en dienstverlening.
Gezamenlijk investeert het Partnership Talking Traffic 90 miljoen euro over de komende vijf jaar in de ontwikkeling van innovatieve verkeerstoepassingen. Het doel is betere bereikbaarheid, doorstroming, verkeersveiligheid en leefbaarheid in de drukste steden en regio’s.

Voorbereiden op de Omgevingswet

In aantocht: de nieuwe Omgevingswet. Die treedt waarschijnlijk in 2019 in werking. Samenwerkende gemeenten in de Cleantech Regio bereiden zich voor. Kennis uitwisselen doen zij al. Nu wordt onderzocht of intensiever regionaal optrekken handig is.


Alles wat te maken heeft met zaken als ruimtelijke ordening, fysieke leefomgeving, water en natuur wordt straks geregeld in één wet: de Omgevingswet.
De nieuwe wet beoogt meer ruimte te geven aan burgers en bedrijven voor initiatieven en gaat dus uit van ‘ja, mits’. Wie een idee of initiatief heeft, krijgt daar in principe dus ruimte voor – of kan daar om vragen.

Heldere visie verwacht

Van gemeenten wordt een heldere visie verwacht, waarin óók alle aspecten die de leefomgeving raken, terugkomen. In deze visie leggen gemeenten vast hoe zij met de ruimte willen omgaan. Daarmee komen er nogal wat keuzes af op gemeenten. Welke rol pakken zij op? In welke mate willen zij sturen of loslaten? Wat zijn de ambities? Hoe willen zij bijvoorbeeld omgaan met geurverkaveling in het buitengebied, of met ‘geluid’ in het centrum?

Op basis van de Omgevingsvisie maken gemeenten een Omgevingsplan: de basis voor Omgevingsvergunningen. Alle huidige bestemmings-plannen moeten worden ‘omgevormd’ tot zo’n Omgevingsplan: een hele operatie voor gemeenten.
Ook in het Omgevingsplan komen straks alle aspecten (natuur, monumenten, reclame, beschermde bomen, noem maar op) terug, op de manier waarop gemeenten het al dan niet in regelgeving hebben verwoord.
De bedoeling van de wetgever: maak die plannen samen met inwoners en andere stakeholders. Dat doen gemeenten overigens nu ook al vaak. De Omgevingswet is daarin niet nieuw, al benoemt de wet dit nu wel expliciet.

Veel impact op gemeentelijke organisatie

Ook intern heeft de komst van de nieuwe wet gevolgen: ambtenaren zullen elkaar over afdelingen of domeinen heen moeten opzoeken om sámen tot visies en plannen te komen – voor zover dit nu nog niet gebeurt. Met de nieuwe wet gaan ook alle gemeenten werken met een nieuw digitaal systeem. Ook dat brengt veel veranderingen met zich mee.

Regionaal samen optrekken

Om elkaar te informeren en inspireren is een regionale werkgroep gestart, die nu zo’n zes keer bij elkaar is geweest. Ook zijn er al contacten met het Waterschap, de Omgevingsdiensten, de Veiligheidsregio Noord- en Oost Gelderland en Provincie Gelderland.
Ambtenaren wisselen in de werkgroep uit hoever hun gemeente is met de invoering van de Omgevingswet en informeren elkaar over eventuele pilots. Zo experimenteert Apeldoorn bijvoorbeeld met een bewonersparticipatietraject met inzet van sociale media. Namens de Cleantech Regio reageerde de werkgroep ook op wetgevingsstukken van het Rijk waarop een reactie werd gevraagd.

Onderzoek naar regionale samenwerking

Voor de zomer start een onderzoek naar mogelijkheden voor regionale samenwerking. Is dat wenselijk en zo ja op welke thema’s? Wat kunnen en willen we samen regelen en wat lokaal? Is dat noodzakelijk? Hoe zorgen we voor informatie-uitwisseling?
Focus op duurzaamheid is een belangrijk thema in de wet. Juist daar zou bijvoorbeeld met een regionale bril naar gekeken kunnen worden. Dit maakt onderdeel uit van de te starten verkenning.

(Met dank aan werkgroep-lid Arjan Kisjes van gemeente Epe.)

Tafel duurzaam voedselbeleid: al doende visie ontwikkelen

Je groenten, vlees of andere producten rechtstreeks halen bij de boer? Dat kan in onze Cleantech Regio volop. Mooi, maar een duurzame regionale voedselketen vraagt om meer lokale netwerken én duurzaam voedselbeleid. Daartoe geeft de gelijknamige Tafel graag een aanzet, vertellen tafelgenoten Louke van Wensveen en Paul Opdam.

Paul Opdam en Louke van Wensveen

Paul Opdam was hoogleraar aan de Wageningen Universiteit, waar hij nog één dag per week werkzaam is. Veel van zijn andere tijd zit in het Landschapsnetwerk Brummen, dat de band tussen bewoners en hun landschap wil versterken en de waarde van dat landschap wil vergroten (zie infokader).
Om dit te bereiken, initieert het netwerk tal van activiteiten. Onlangs nog, werkte het mee aan de conferentie ‘Hoe houden we Brummen gezond?’. Niet alleen vers voedsel zelf is immers gezond, ook het directe contact met de natuur in ons landschap helpt gezond blijven.

Paul Opdam

“Wij werken nu aan lokale netwerken tussen boeren en zorginstellingen”, vertelt Paul Opdam. “Daarmee krijgt de boer een betere prijs én tijd voor landschapsbeheer. De afnemers een gezond product en een mooier landschap.”
En ja, Brummenaren willen best iets meer betalen voor lokale producten, zo leerde een recent onderzoek in de plaatselijke supermarkten. “Mooi dat die band met lokale boeren er is.”

Lees meer …

Landschapsnetwerk Brummen

Landschapsnetwerk Brummen is een collectief van inwoners van gemeente Brummen. Het netwerk wil de band tussen bewoners en hun landschap versterken en de waarde die ons landschap heeft voor onze leefomgeving en groene economie vergroten.

Lees meer

De vrijwilligers van Landschapsnetwerk Brummen delen hun visie en kennis en door gesprekken door samenwerking te organiseren. Het collectief werkt samen met inwoners, gemeenten, instellingen, bedrijven en provincie. www.landschapsnetwerkbrummen.nl

Leren van elkaar

De ‘case’ Brummen wordt door Paul Opdam ingebracht bij een recent initiatief voor een Tafel duurzaam voedselbeleid. Een bottum up tafel waar verschillende partijen elkaar inmiddels hebben gevonden. Onderzocht wordt of de tafel ook ingebed kan worden binnen de doelstellingen van de Cleantech Regio omdat de belangen van boeren, leefomgeving en cosument, in een regionale voedselvoorziening, gemeentegrenzen overschrijden.
En op die manier ook bijdragen aan de kwaliteit van het vestigingsklimaat in de regio; ook een van de redenen van samenwerking van de regio.

Wie weet kunnen andere gemeenten en organisaties weer hun voordeel doen met de ideeën en ervaringen.
Dat geldt ook voor de voedselbossen, waarmee Louke van Wensveen bezig is. Een voedselbos bestaat uit een kruidlaag, een struiklaag en een boomlaag die eetbare producten leveren (blad, wortels, vruchten, noten). Niet alleen levert zo’n voedselbos heel efficiënt hoogwaardig voedsel op, ook versterkt het de biodiversiteit in de wijde omtrek. Door het gezonde bodemleven zijn irrigatie en kunstmest overbodig. In Brummen is een werkgroep aan de slag met een voedselbos in nieuwbouwwijk Elzenbos.

Over dit soort ideeën gaat het dus ondermeer, aan de Tafel Duurzaam Voedsel-beleid. Andere deelnemers brengen ook hun lokale voorbeelden in, zodat stap voor stap duidelijk wordt waar de meerwaarde zit van samenwerken en beleid. De stip op de horizon is een duurzame regionale voedselketen.

Louke van Wensveen

Al doende ontwikkelen

Louke van Wensveen was eerder mede-initiatiefnemer van de Tafel Woonkwaliteit. “Ook daar leerden we al doende. Uiteindelijk kwam er een instrument uit waarmee gemeenten kunnen sturen op woonkwaliteit.”

De Tafel duurzaam voedselbeleid werkt net zo. Deelnemers delen ervaringskennis, we doen wetenschappelijk onderzoek en een aantal ‘bijzettafels’ is aan de slag met concrete projecten.
“Al lerend en experimenterend zetten we het belang van duurzaam voedselbeleid op de agenda. We hopen dat dit door alle gemeenten in de regio wordt opgepakt en leveren zelf een inhoudelijke en praktische bijdrage.”

Aan tafel zitten ondernemers, onderzoekers en vertegenwoordigers van onderwijs, (natuur)organisaties en overheden. Volop expertise om mee te denken over het wérkelijk duurzaam maken van de gehéle voedselketen. Ook dat is cleantech, vinden Opdam en Van Wensveen.
“We verbinden wat er al is, denken en sturen graag mee”, vat Van Wensveen samen. “Het is bovendien goed dat we ons als regio organiseren, want het landelijk voedselbeleid komt eraan. Dan kunnen wij vanuit de Cleantech Regio ook onze stem laten horen.”

Lees meer …

Janneke-Dondersma860Q60.jpg

Janneke Donders van Boer aan tafel volgt de Tafel duurzaam voedselbeleid met belangstelling. Lees op onze website hoe zij de heerlijkste gerechten verkoopt, gemaakt door boeren in de regio.

 

Meer weten over de ontwikkeling van de Tafel duurzaam voedselbeleid of ook aanschuiven? Mail dan even naar Tafelsecretaris Claas Frankena, c.frankena@regiostedendriehoek.nl

Beleef de Cleantech Regio

Mede mogelijk gemaakt door de Cleantech Regio: The Conference 24/7

Op 14 juni ging de IJsselbiënnale  van start.
Langs de IJssel zijn van Doesburg tot Kampen
26 kunstwerken van internationale kunstwerken
te bekijken. Wandel of fiets en ontdek!

John Bijnens

The Conference 24/7

Belgisch kunstenaar John Bijnens maakte The Conference 24/7. Die titel verwijst naar politieke onderhandelingen over het klimaat, zoals het Klimaatakkoord van Parijs.

“Wat als een gebied volledig onder water zou staan? Hoe mooi zou het zijn dat een toekomstige stad zich dan zelf aanpast en in hoogte kan stijgen, al naar gelang de hoogte van het water? Al denkend is zo The Conference 24/7 ontstaan”, vertelt Bijnens. 

John-Bijnens-The-Conference-24_72-860.jpg

Bewustwording stimuleren

“De stad gaat altijd dóór. Vandaar ook 24/7 in de titel. “Daarom zie je steeds lichtjes aan en uit gaan in het donker, zoals in een flatgebouw. Mensen komen thuis uit hun werk of gaan slapen en doen lichten aan en uit.”
De ‘stad’ die Bijnens construeerde, is zo gemaakt dat mensen in de toekomst hun woning kunnen verplaatsen en in een andere ‘constructie’ kunnen pluggen. Mobiele woningen dus die je handig verplaatst, richting je werk bijvoorbeeld. Door standaardonderdelen worden woningen goedkoper en milieuvriendelijker.
Een mening wil Bijnens niet opdringen aan bezoekers van zijn kunstwerk. Wel hoopt hij dat er bewustwording ontstaat: wat doet klimaatverandering met ons en onze leefomgeving? Hoe spelen wij daarop in?

Sponsoring door Cleantech Regio

image004.jpg

Harry Webers is als voorzitter van Stichting Cleantech Tomorrow best een beetje trots op The Conference 24/7. De Cleantech Regio sponsort het kunstwerk omdat het “perfect past” bij de ambities van de Cleantech Regio, vindt Webers.

“Allereerst is de plek natuurlijk geweldig. Je ziet het kunstwerk bij de A1 en de IJssel: het snijpunt waar snelweg en rivier elkaar kruisen en oost en west en noord en zuid verbinden.”
Ook symboliseert The Conference waar de Cleantech Regio voor staat. “Wij hebben ambities voor de lange termijn. Met alle congressen Cleantech Tomorrow achter de rug, sluit de titel ook nog eens mooi aan.”

Circulair kunstwerk

Dat in het kunstwerk ook nog LED-verlichting zit is een prettige cleantech bijkomstigheid. Na de biënnale worden de onderdelen van The Conference 24/7 hergebruikt. Ook dát past bij onze ambities voor een circulaire regio.

Lees hier meer over de kunstenaar en over de IJsselbiënnale

Foto: Erwin Zijlstra

Floating Photography, Stones, holes and water 


Huisfotograaf van de Cleantech Regio Erwin Zijlstra exposeert ook tijdens de IJsselbiënnale. In de nieuwe geul voor Natuurderij Keizersrande bij Deventer laat hij een foto-installatie zien van drijvende foto’s. Bekijk het werk vanaf een hoge scheidsrechtersstoel vanaf de de terp en verwonder je!

Zijlstra legde met zijn camera het gooien van een steen in het water vast. De stenen zweven boven het water, raken het oppervlak en verdwijnen. Als een bevriezing van tijd en een vereeuwiging van een moment. 

Meer info

Lees meer …

Ijsselbiennale_Vincent.JPGHet sprookje van de rivier

 

Ook Vincent Tollenaar fotografeert in opdracht van de Cleantech Regio. En ook zijn werk is te bewonderen tijdens de biënnale.

Samen met theatermaakster Manja Bedner van het Kamertheater in Almen maakt Tollenaar een voorstelling waarin theater, muziek en fotobeelden van magische momenten bij de IJssel samenkomen.

Laat je op 16 september een avond meedrijven op de golven van de rivier en de fluisteringen van het water…


Meer info

Column: Op de bank bij... Erik Visser

Vitaal, slim en uitnodigend

Erik Visser

In april 2016 maakte Epe een economische visie. Daarmee schetst Epe een ambitieus toekomstbeeld voor 2025. Hoe zijn wij over acht jaar (nog) vitaler, slimmer en uitnodigender?

De ontwikkeling van cleantech in Epe speelt een belangrijke rol in deze toekomstvisie, net als de plaats van Epe in de Cleantech Regio. Regionale doelstellingen sluiten prima aan op onze ambities: een schone leefomgeving, schoon vervoer, meer cleantech banen, minder afval, energietransitie, innovatie en een goede match tussen onderwijs en arbeidsmarkt.

Epe wil een aantrekkelijke gemeente te zijn om te wonen, te werken en te recreëren. Daaraan hebben we afgelopen jaren flink gewerkt. Ook kreeg het centrum een kwaliteitsimpuls. Zowel het openbaar gebied als de bebouwde omgeving is aangepakt, met aandacht voor cleantech oplossingen. Binnenkort is Vaassen aan de beurt. Ook zijn er weer woningbouwplannen: doorstroming komt op gang en dat leidt tot ontwikkeling van duurzame, kwaliteitsvolle woningen en herontwikkelingen.

Kennisontwikkeling en cleantech opleidingen hebben een belangrijke plaats in de economische visie van Epe voor 2025. De gemeente wil succesvolle initiatieven uitrollen om vraag en aanbod op de arbeidsmarkt beter op elkaar af te stemmen. Regionale samenwerking in de Cleantech Regio biedt en versterkt het hiervoor benodigde netwerk. Alleen samenwerking brengt ons verder; ontwikkelingen stoppen immers niet bij de gemeentegrenzen. Het is mooi om te zien dat er ook in de andere regiogemeenten hard wordt gewerkt om cleantech zowel lokaal als regionaal steeds beter in te bedden.

Werken in en aan de Cleantech Regio krijgt bij ons lokaal ook vorm met de aanstelling van een accountmanager Bedrijven. Die timmert proactief aan de weg en stimuleert ook (cleantech) bedrijvigheid. Er zijn al mooie voorbeelden.

Neem de opening van het grootste Europese zonnepark van Tempress in Vaassen, dat is uitgerust met zonnepanelen die aan beide kanten actief zijn en zon ‘vangen’. VMI in Epe is wereldwijd marktleider op het gebied van innovatieve systemen voor de rubber- en bandenindustrie. En de rioolwaterzuivering in Epe is de eerste ter wereld die het publieke afvalwater op de praktijkschaal volledig zuivert met de Nereda-technologie, die minder energie, minder chemische stoffen en minder ruimte vereist.

Ook een kleinere gemeente als Epe kan dus een grote bijdrage leveren aan de ontwikkeling van cleantech! Dat laten we volgend jaar ook zien, als wij samen met Voorst het congres Cleantech Tomorrow organiseren.

 Erik Visser 
Wethouder Jeugd en Jeugdzorg, Participatie, Economie en Arbeidsmarkt, Onderwijs van de gemeente Epe

Colofon

Online Magazine Driehoeksverhouding

De Driehoeksverhouding is een uitgave van de Cleantech Regio en verschijnt driemaal per jaar. Het e-zine wordt toegezonden aan bestuurders en ambtenaren in de Cleantech Regio, (maatschappelijke) organisaties, ondernemers, (onderwijs) instellingen die op het niveau van de Cleantech Regio werken, en aan iedere andere geïnteresseerde.

Tips? We hebben ons uiterste best gedaan om een prettig, leesbaar magazine te maken. Suggesties voor verbeteringen zijn uiteraard welkom. Dit kan via onderstaand emailadres. 

Voor informatie:
Communicatie Cleantech Regio
Telefoon: (0571) 279880
E-mail: communicatie@cleantechregio.nl
Twitter: @CleantechRegio
Web: www.cleantechregio.nl

Tekst: Anne-Marie Veldkamp Journalistiek & Communicatie en Janneke Panneman en Gülay Yildirim (communicatie Cleantech Regio)

Eindredactie: Janneke Panneman

Foto’s: Erwin Zijlstra (EZ fotografie), Vincent Tollenaar Fotografie (Verwondering in beeld), Isabelle Renate la Poutr+ ® (foto Janneke Donders), Kristof Vrancken (foto John Bijnens), Anne-Marie Veldkamp Journalistiek & Communicatie, communicatie Cleantech Regio

Realisatie & vormgeving: Peter Dees, ZinOntwerpers (Zwolle).

. . . . . . . . . . . . . . . .