Via vier vliegwielprojecten zet Cleantech Regio Stedendriehoek in op versterking van de economie. Ingrediënten: innovatie, cleantechoplossingen, een circulaire economie en werken aan een schone en groene woon-, werk- en leefomgeving. Hoe zien die vliegwielprojecten eruit? En welke mogelijkheden ziet een aantal vertegenwoordigers van onderwijs, ondernemers en overheden in de regio om aan te haken?
Vliegwielproject Cleantech Regio Development
Uitvoeringsorganisatie Cleantech Regio Development gaat de Cleantech Agenda en het jaarplan van de board uitvoeren. Cleantech Regio Development:
- ontwikkelt cleantech gerelateerde businesscases en hotspots
- ondersteunt energietransitie bottom up via plannen, projecten en businesscases die bijdragen aan een energieneutrale regio
- werkt aan een permanent goede aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt
- profileert Cleantech Regio Stedendriehoek door het vestigingsklimaat in binnen- en buitenland te promoten om nieuwe bedrijven te werven
Vier adviestafels adviseren de board over relevante thema’s en ontwikkelingen. Het team voor Cleantech Regio Development wordt dit voorjaar samengesteld.
- Onderaan dit artikel vindt u een link naar het interview met kwartiermaker Cleantech Regio Development Luc Pennings.
“Internationale afstudeerders kunnen bij uitstek bijdragen aan innovatie”
Solange Panayotopoulos is projectmanager van Connect. Dit project van Saxion en Universiteit Twente matcht internationaal afgestudeerd talent met bedrijven en instellingen in de regio.
![]()
Solange Panayotopoulos
Meebouwen aan Cleantech
Kijkend naar de Omgevingsagenda ziet Panayotopoulos zeker kansen om aan te haken. Sterker nog: dat gebeurt al volop. “Internationaal talent kan meebouwen aan Cleantech Regio Stedendriehoek”, vindt zij. “Onze afstudeerders kunnen bijdragen aan innovatie.” Dat wordt onderkend: Connect kreeg de afgelopen jaren steun van de Strategische Board Stedendriehoek.
“We waren present op de 2015-editie van Cleantech Tomorrow”, vertelt de projectmanager, “en onlangs organiseerden we de Challenge Day.” Connect-kandidaten bedachten tijdens een weekend oplossingen voor vraagstukken van het regionale bedrijfsleven. Zo’n variant sluit uiteraard aan bij de challenges van de regionaal opererende Werkgroep Onderwijs Cleantech van Cleantech Center Zutphen.
Kapitaal benutten
Gezien de ambitie van Cleantech Regio Stedendriehoek is het slim om te blijven inzetten op het beter benutten van internationaal talent, denkt Panayotopoulos. ‘Haar’ internationale afgestudeerden zijn een groot kapitaal voor onze arbeidsmarkt en maatschappij. Niet alleen om mee te spelen in de (mondiale) kenniseconomie. “Vertrekken deze mensen weer naar huis dan heb je er ambassadeurs bij voor het onderwijs en voor de regio.”
Make it in the Netherlands
Sinds twee jaar kennen we het programma Make it in the Netherlands. Overheid, bedrijfsleven en hoger onderwijs werken samen om internationaal talent te verbinden aan Nederland, om zo mee te doen in de mondiale kenniseconomie. Leuk weetje: de internationale studenten die in Nederland blijven na hun studie levert de schatkist zo’n 950 miljoen op. Dat – en meer – staat in het onderzoek dat onderzoeksbureau Blaauwberg deed in opdracht van EP-Nuffic, ‘Welkom, aan het werk!’.
“We denken er nu over om voor ondernemers in de regio een informatiewaaier te maken waarin staat wat internationale studenten kunnen bieden”, vertelt de Connectprojectmanager enthousiast. “Van een eendaagse Challenge Day tot een Career Incubatorship (een opdracht voor drie tot zes maanden, red.) tot een baan. Er zijn zoveel mogelijkheden.”
Ga voor meer informatie naar Connect. Een app is in ontwikkeling om ondernemers in de regio in contact te brengen met afgestudeerd internationaal talent.
Vliegwielproject Toekomstbestendige binnensteden en dorpskernen
Vliegwielproject Toekomstbestendige binnensteden en dorpskernen
Een aantrekkelijk verblijfsklimaat is een belangrijke voorwaarde voor mensen en bedrijven om zich te vestigen in onze regio. De beleving van binnensteden en dorpskernen is daarvoor heel belangrijk. Daarom gaan wij leegstand en dreigende verloedering tegen. Een regionale projectenkaart is daarvoor leidend. Hierop staan de cruciale plekken en de (thema)projecten die wij vanaf 2017 willen uitvoeren. Om de haalbaarheid van toekomstbestendige projecten te versnellen doen we in 2016 aanvullend onderzoek naar:
-herbestemming van lege plinten
-ondersteunen binnenstadplatforms
-benutten historische erfenis van beken/sprengen, wasserijen en papierindustrie
-mogelijkheden klimaatadaptatie, energietransitie en circulaire economie
-mogelijkheden vrije tijd (cultuur, sport, recreatie, evenementen, ontmoeting, toerisme)
-ondersteunen levendigheid van dorpen
-aanhaken bij landelijke ontwikkelingen en experimenten
Aanpak Vliegwielproject: samenspel ‘O’s’ cruciaal
“Voor eigen bewoners, bezoekers en toeristen is een levendige binnenstad met goede voorzieningen cruciaal”, onderstreept Lammert de Hoop, projectleider economisch beleid bij de gemeente Apeldoorn. Precies daarom krijgen ‘toekomstbestendige binnensteden en dorpskernen’ als vliegwielproject volop aandacht in de Omgevingsagenda.
Focus aangebracht: thematisch werken
Met een meer thematische aanpak wordt een goede stap gezet, vindt Geert Meijerink, senior planontwikkelaar bij gemeente Voorst. “Het levert focus op.” Aan de slag dus, met cruciale plekken in de regio en met thema’s “waar energie voor is”.
![]()
Geert Meijerink
Zo staan op de regionale projectenkaart onder meer de ‘plinten’ van steden, Cleantechvernieuwing en ook de beken/sprengen, wasserijen en papierindustrie die je rond Eerbeek vindt. En daar is programmamanager Arjan Schulp van de gemeente Brummen (waar Eerbeek bij hoort) bijzonder blij mee.“Eerbeek heeft een Marshallplan nodig”, vat Schulp kernachtig samen. Provincie, gemeente en papierindustrie trekken samen op voor een toekomstplan waarin industrie en ‘wonen’ samen kunnen gaan: er wacht een herstructureringsopgave. Een voorbereidende milieueffectrapportage (MER) is nu in de maak.
Daarnaast kampt het centrum van Eerbeek met leegstand, zijn er ideeën voor toepassingen van duurzame energie, herstel van de beek en liggen er kansen om het aantal verblijfstoeristen te vergroten. Er is veel animo om ‘papier’ als leuk en innovatief product meer zichtbaar te maken.
![]()
Arjan Schulp
“Je vindt in Eerbeek bij bewoners, middenstanders en industrie enorme power om met al die plannen en ideeën aan de slag te gaan”, merkt Schulp. Dat is ook binnen de gemeentelijke organisatie het geval. Het programma Ruimte voor Eerbeek is een basis voor alle plannen – ook financieel – maar vliegwielsubsidies kunnen enorm helpen.
Over gemeentegrenzen heen
De aanpak laat zien dat gemeenten de ambitie hebben om elkaar te helpen – om daarmee ook het regionale belang te dienen. Het houdt niet op bij gemeentegrenzen. Het vraagt wel om halen én brengen, benadrukken Meijerink en Schulp. “Met elkaar meedenken, kennis en inzet delen”, somt de laatste op. “En flexibel inspelen op kansen die zich voordoen”, vult Meijerink aan. “Je kunt nu niet zeggen: dit gaan we over drie jaar doen.” Ontwikkelingen volgen elkaar daarvoor veel te snel op. De kunst is in te spelen op actuele dynamiek.
Neem het Dorpsplein in Twello. Dat stond niet op het ‘aanpaklijstje’ van Voorst, maar de plaatselijke bank en ondernemers namen initiatief en wilden investeren in verbetering. De gemeente sloot aan en in een half jaar was de klus geklaard. Illustratief voor de realiteit van nu – en de rol van gemeenten.
Samenspel is cruciaal
Zo ziet ook Apeldoorn hoe belangrijk het samenspel is tussen overheden, winkeliers, vastgoedeigenaren, ontwikkelaars en bewoners. “De kracht van het Vliegwielproject is dat we dit samen erkennen en oppakken”, vindt Lammert de Hoop.
Apeldoorn transformeerde leegstaande kantoorpanden in appartementen. Herontwikkeling van het Marktplein en de Grifthof staat op de rol en er is subsidie voor herstel van gevels. Belangrijker nog, merkt De Hoop: “Wij zien dat winkeliers, horeca, vastgoedeigenaren en culturele instellingen samenwerken om de levendigheid van de binnenstad te vergroten.”
Lees meer …
Vliegwielproject Naar een schoon en duurzaam mobiliteitssysteem
Uitstoot van CO2, stank en (fijn)stof in uitlaatgassen bedreigen de belevingskwaliteit en aantrekkelijkheid van ons stedelijk netwerk Stedendriehoek. Daarom is een schoon en duurzaam mobiliteitssysteem nodig, dat bijdraagt aan goede bereikbaarheid.
Het vliegwielproject kent vier uitvoeringsprojecten:
1 Offensief fiets – fietsruggengraat (routes Apeldoorn – Epe, Apeldoorn – Dieren en Deventer – Zutphen) en promotie van de Stedendriehoek als fietsregio
2 Schone (elektrische) stadsdistributie
3 Schone (emissieloze) mobiliteit: meer duurzame voertuigen in een efficiënt vervoersysteem
4 E-mobility: samen met Cleantech Regio Development optrekken voor vergroening van onze basismobiliteit en de goede randvoorwaarden daarvoor
“Leerlingen én regio enthousiast over Ecolyceum”
Het Ecolyceum – een nieuwe leergang van het Etty Hillesum Lyceum in Deventer – gaat de ‘cleantechers’ van de toekomst opleiden. Daarvan is Arie van Ommeren, voorzitter van de centrale directie, overtuigd.
In augustus 2016 gaan de schooldeuren van het Ecolyceum in Deventer open. Het is bedoeld voor vwo’ers die extra uitdaging zoeken. Naast het ingedikte en compacte reguliere curriculum volgen de leerlingen wekelijks twee tot drie projectmiddagen die in het teken staan van duurzaamheid, met veel aandacht voor wetenschap en technologie. In de uitvoering wordt veel samengewerkt met het regionale onderwijs en bedrijfsleven.
![]()
Arie van Ommeren
Geïnspireerd door Cleantech Tomorrow
Het idee voor het Ecolyceum ontstond tijdens het eerste Cleantech Tomorrow Congres. “We hadden in no time honderd leerlingen bij elkaar om mee te doen aan de challanges”, herinnert Van Ommeren zich nog goed. “Dat overtuigde ons ervan dat leerlingen het geweldig vinden om met dit thema aan de slag te gaan.”
Inmiddels is het programma voor het eerste jaar klaar. Projecten die aan bod komen zijn onder meer ‘Duurzame ik’ – van duurzame voeding en kleding tot omgaan met energie en afval – de ontwikkeling van een duurzame wijk.
Enthousiasme is groot
De komst van de nieuwe leergang riep meteen veel enthousiasme op in de regio. Zo zijn Saxion betrokken, net als het Cleantech Center Zutphen en de Strategische Board Stedendriehoek. “We krijgen veel steun”, beaamt Van Ommeren. Fantastisch. En al wil het Etty Hillesum Lyceum kennis en ervaringen zeker delen, de focus ligt nu eerst op een goede start van de leergang. “Klein beginnen en er een succes van maken”, vat Van Ommeren samen.
Lees meer …
Vliegwielproject Cleantech Icoon A1
Rijksweg A1 wordt tussen 2017 en 2024 tussen Apeldoorn en Azelo gefaseerd verbreed naar 2x3 rijstroken. Samenwerkende partijen gaan voor een aantrekkelijke en duurzame snelweg als etalage voor Cleantech Regio Stedendriehoek: een icoon van duurzaamheid.
Cleantech Icoon A1 kent drie sporen die we in samenhang volgen. Op alle drie de sporen werken de ‘O’s’ in de regio en Rijkswaterstaat nauw samen, maar elk spoor kent wel (een) eigen eigenaars:
- 1 Cleantech weginrichting A1, ingepast in ruimte en landschap, met verzorgingsplaatsen
- 2 Duurzame en toekomstbestendige onderdoorgangen voor mens, dier en water
- 3 Inrichting A1 zone als cleantech etalage